|
Czytelnia
30 września
Święty Hieronim, prezbiter i doktor Kościoła
Hieronim urodził się ok. 345 r. w Strydonie (prawdopodobnie na terenie dzisiejszej Chorwacji). Był synem zamożnych ludzi pochodzenia rzymskiego, katolików. Studiował w Rzymie pod kierunkiem mistrzów łaciny i retoryki, m.in. Donata. Tam - w wieku młodzieńczym, zgodnie z ówczesnym zwyczajem - przyjął chrzest między 358 a 364 r. z rąk papieża św. Liberiusza. Wówczas postanowił porzucić światowe życie i zająć się zagadnieniami religijnymi. Udał się następnie do Trewiru, ówczesnej stolicy cesarstwa, gdzie na życzenie rodziców miał rozpocząć karierę urzędniczą; prawdopodobnie jednak podjął tam studia teologiczne. Z Galii powrócił do Włoch. W tym czasie jego siostra wstąpiła do klasztoru. Także i sam Hieronim został w Akwilei mnichem i ok. 373 r. wyjechał na Wschód, by w Jerozolimie pracować naukowo i poddać się rygorystycznemu życiu. Poprzez Azję Mniejszą wyruszył do Ziemi Świętej, ale wyczerpany trudami podróży zatrzymał się w Antiochii. Znalazł się o krok od śmierci. Po wyzdrowieniu zaczął intensywną naukę greki i języka hebrajskiego, poświęcił się studiowaniu Pisma świętego na Pustyni Chalcydyckiej.
W 377 r. w Antiochii Hieronim przyjął święcenia kapłańskie, zastrzegając jednak, że pragnie dalej wieść życie ascetyczne. Za cel swojego życia postawił pracę naukową. Na dłuższy czas (379-382) zatrzymał się w Konstantynopolu. Miasto urzekło go swoją historią, bogactwem zabytków, zasobnością w książki. Właśnie wtedy patriarchą Konstantynopola był św. Grzegorz z Nazjanzu. Hieronim słuchał pilnie jego kazań. W tym czasie przełożył na język łaciński niektóre homilie Orygenesa i Historię Euzebiusza z Cezarei Palestyńskiej.
W 382 r. uczestniczył w synodzie rzymskim, gdzie na polecenie papieża Damazego zaczął pracować nad poprawianiem dawnego przekładu Nowego Testamentu i psalmów. W latach 382-384 był sekretarzem i doradcą papieża Damazego. Mieszkał na Awentynie, gdzie skupił wokół siebie elitę intelektualną i religijną Rzymu. Wśród jego uczniów znalazła się także św. Marcella (+ 410). Właśnie w jej pałacu zamieszkał. Na spotkania duchowe przybywała do niego również inna można pani Rzymu, św. Paula (+ 404), i jej córka, św. Eustochia (+ ok. 419). Po śmierci papieża (+ 384) Hieronim udał się do Egiptu; zwiedził Ziemię Świętą, Egipt, klasztory w Nitrii. Słuchał wykładów znakomitego znawcy pism Orygenesa, Dydyma Ślepca. Udał się następnie do Palestyny i w 386 r. zamieszkał w Betlejem. Tam pozostał już do śmierci.
Organizował tam działalność charytatywną, prowadził wykłady, pod jego opieką powstały cztery klasztory. Odznaczał się encyklopedyczną wiedzą, umiłowaniem ascezy, pracowitością, gorącym przywiązaniem do Kościoła, czcią do Matki Bożej, a przede wszystkim umiłowaniem Pisma Świętego. Współcześni mu odnotowali jednak, że miał wybuchowy charakter.
Pozostawił po sobie niebywale ogromną spuściznę literacką. W latach 389-395 przełożył na łacinę wiele ksiąg Septuaginty (greckiego przekładu Biblii). Przez 24 lata (382-406) przetłumaczył na łacinę całe Pismo święte. Jego przekład, tzw. Wulgata (co oznacza "powszechnie przyjmowane"), został przyjęty przez Sobór Trydencki jako tekst urzędowy. Hieronim napisał także komentarze do wielu ksiąg Pisma oraz przełożył liczne teksty Ojców Kościoła. Zwalczał współczesne mu herezje. Ostatnie lata spędził w grocie sąsiadującej z Grotą Narodzenia Pana Jezusa. Zmarł osamotniony 30 września 419 lub 420 r. Jego relikwie sprowadzono z czasem do Rzymu. Obecnie znajdują się w głównym ołtarzu bazyliki S. Maria Maggiore. Jest jednym z czterech wielkich doktorów Kościoła Zachodniego, patronem eremitów, biblistów, egzegetów, księgarzy i studentów.
Ikonografia ukazuje najczęściej św. Hieronima jako wielkiego pokutnika w długiej szacie albo obnażonego starca, w przepasce na biodrach, wycieńczonego postami. Czasami przedstawiany jest w kapeluszu kardynalskim, co jest aluzją do jego funkcji sekretarza papieskiego, lub w postawie siedzącej przy pulpicie. Atrybutami Świętego są: czaszka, gołębica, kamienie, klepsydra, księga, lew u stóp, oswojone lwiątko, model kościoła, pióro pisarskie, rylec do pisania i tabliczka, trąba powietrzna przypominająca Sąd Ostateczny, wielbłąd.
|
Więcej informacji:
»» Święty Hieronim
»» Pismo Święte w Kościele
»» Modlitwa Pismem Świętym
»» Wokół Biblii
Święty Hieronim
|
|
św. Hieronim
Komentarz do księgi Jonasza
Hieronim był nazywany "Księciem egzegetów" z powodu ogromnej pracy tłumaczenia i komentowania Pisma świętego. Komentarz do proroka Jonasza jest jednym z najciekawszych jego dzieł. Książka zawiera również obszerny współczesny komentarz do tej księgi biblijnej, pozwalający równocześnie ocenić i docenić nieprzemijającą wartość wyjaśnień Hieronima i zapoznać się z najnowszymi osiągnięciami nauk biblijnych.
|
|
Orygenes, św. Hieronim
Homilie o Księdze Psalmów
Homilie zawarte w tym tomie do połowy XX wieku uchodziły za dzieło Hieronima. Późniejsze badania wykazały jednak, iż są one w rzeczywistości wolnym tłumaczeniem z Orygenesa. Jako że ogromna większość Orygenesowych komentarzy i homilii do Księgi Psalmów zaginęła, te właśnie stanowią najważniejsze źródło do poznania jego egzegezy tej Księgi.
|
|
św. Hieronim
Komentarz do Ewangelii według św. Mateusza
Pod koniec IV w. komentarz Hieronima do Ewangelii według św. Mateusza był jednym z wielu komentarzy różnych autorów do tej księgi Ewangelii, które jednak w większości się nie zachowały. Hieronim komentuje tekst dosłownie i historycznie, rezygnując z interpretacji alegorycznej właściwej dla Orygenesa i z umoralniających wskazań obecnych u Jana Chryzostoma.
|
|
Ambrozjaster, św. Hieronim, Pelagiusz
Komentarze do listu św. Pawła do Tytusa
Starożytne komentarze do Listów św. Pawła stanowią bardzo ważny zbiór tekstów, których wpływ na rozwój teologii jest nie do przecenienia. Na niniejszy tom składają się trzy zachowane łacińskie komentarze do jednego tylko listu, do Tytusa. Ich autorami są Ambrozjaster, Hieronim i Pelagiusz, piszący na przełomie IV i V wieku, różniący się jednak między sobą poglądami teologicznymi i przygotowaniem filozoficznym.
|
|
św. Hieronim
Listy, tom I
Listy Hieronima stanowią zabytek o pierwszorzędnym znaczeniu nie tylko dla poznania jego biografii, ale całego społeczeństwa przełomu IV i V wieku. Napisane w mistrzowskim stylu z punktu widzenia językowego, onieśmielają wręcz erudycją i szerokością zainteresowań Autora. Przede wszystkim na uwagę zasługują listy egzegetyczne i moralne.
|
|
św. Hieronim
Listy, tom II
Obecne wydanie przedstawia tekst łaciński listów oraz tłumaczenie ks. Jana Czuja, poprawione pod względem językowym i uzupełnione na podstawie wydania oryginału.
|
|
św. Hieronim
Listy, tom III
Na tom trzeci składa się kolejnych 35 listów św. Hieronima, znanego głównie jako twórca nowożytnego przekładu Pisma Świętego.
|
|
św. Hieronim
Listy, tom IV
Zabytek o pierwszorzędnym znaczeniu nie tylko dla poznania biografii Hieronima, ale całego społeczeństwa przełomu IV i V w. Tom zawiera 15 listów w wersji łacińskiej i polskim tłumaczeniu, poprawionym pod względem językowym i uzupełnionym na podstawie wydania krytycznego oryginału w serii CSEL.
|
|
św. Hieronim
Listy, tom V
Wydanie zawiera tekst łaciński listów przygotowany przez Henryka Pietrasa SJ. Opracowania tłumaczenia dokonała Monika Ożóg, na podstawie tłumaczenia ks. Jana Czuja, poprawionego pod względem językowym i uzupełnionego na podstawie wydania krytycznego oryginału w serii CSEL.
|
|
|
Benedykt XVI
Święty Hieronim
Katecheza z 7 listopada 2007 r.
Katecheza z 14 listopada 2007 r.
|
|
bp Kazimierz Romaniuk
Św. Hieronim - princeps exegetarum
|
|
VoxDomini
Święty Hieronim, czyli ogień duchowego olbrzyma
|
|
ks. Tomasz Jaklewicz
Porywczy biblista
|
|
Katarzyna Kakiet
Święty Hieronim
|
|
Piotr Goniszewski
Św. Hieronim - patron miłośników Pisma Świętego
|
|
abp Ignacy Hołowiński (1859 r.)
Św. Hieronim
|
|
Leszek Śliwa
Gest przestrogi
|
|
Żywoty Świętych Pańskich (1937 r.)
Żywot św. Hieronima, doktora Kościoła
|
|
ks. Władysław Hozakowski
Św. Hieronim, nauczyciel Kościoła
|
|
|
ks. Tomasz Jelonek
Hieronim
Święty Hieronim zasłynął przede wszystkim jako tłumacz Pisma Świętego na język łaciński. Jego Vulgata (łaciński przekład Biblii) była przez stulecia oficjalnym świętym tekstem Kościoła. Był jednak również komentatorem Pisma, kierownikiem duchowym i polemistą o nieokiełznanym temperamencie. Jest przykładem, że najbardziej nawet gwałtowny charakter w świętości nie przeszkadza.
|
|
Benedykt XVI
Katechezy o Ojcach Kościoła
Cykl katechez wygłoszonych przez Benedykta XVI podczas audiencji generalnych (od marca 2007 r. do lutego 2008 r.). Zbiór prezentuje papieskie nauczanie dotyczące Ojców Kościoła. Obejmuje m.in. nastepujące postacie: św. Klemens Rzymski, św. Ignacy Antiocheński, św. Justyn, św. Ireneusz z Lyonu, św. Klemens Aleksandryjski, Orygenes, Tertulian, św. Cyprian, Euzebiusz z Cezarei, św. Atanazy, św. Cyryl Jerozolimski, św. Bazyli, św. Grzegorz z Nazjanzu, św. Grzegorz z Nyssy, św. Jan Chryzostom, św. Cyryl Aleksandryjski, św. Hilary z Poitiers, św. Euzebiusz z Vercelli, św. Ambroży, św. Maksym z Turynu, św. Hieronim, św. Afrahat, św. Efrem Syryjczyk, św. Chromacjusz z Akwilei, św. Paulin z Noli, św. Augustyn z Hippony.
|
|
ks. Edward Staniek
Aktualność katechezy Ojców Kościoła
Książka daje solidny wykład nauczania ojców Kościoła i odnosi go do problemów współczesnego świata. Jest zbiorem kazań wygłoszonych podczas rekolekcji dla katechetów świeckich.
|
Pismo Święte w Kościele
|
|
Benedykt XVI
Posynodalna adhortacja apostolska Verbum Domini o słowie Bożym w życiu i misji Kościoła 30 września 2010 r.
|
|
Radio Watykańskie
Wokół adhortacji Verbum Domini
|
|
Paweł VI
Pismo Święte w Kościele Audiencja generalna, 1 lipca 1970 r.
|
|
Jacek Salij OP
Skąd wiadomo, że Pismo święte jest Pismem świętym?
|
|
ks. Michał Kaszowski
Pismo Święte mówi o Bogu i o człowieku
|
|
ks. Michał Kaszowski
Ustne i pisemne przekazywanie Bożej prawdy; Tradycja
|
Modlitwa Pismem Świętym
|
|
ks. Zbigniew Paweł Maciejewski
Lectio divina
|
|
ks. Tomasz Trzaskawka
Wprowadzenie w praktykę lectio divina
|
|
Adam Szustak OP
Lectio divina (format video)
|
|
Dzieło Biblijne im. bł. Jana Pawła II
Propozycje lectio divina na niedziele
|
|
profeto.pl
Propozycje lectio divina na niedziele
|
|
ks. Krzysztof Wons SDS
Dynamika lectio divina
|
|
ks. Jan Słomka
Wielopiętrowa Biblia
|
Wokół Biblii
|
|
Gerard O'Collins SJ, Edward G. Farrugia SJ
Wulgata
|
|
Agnieszka Cieślewicz
Biblia po polsku
|
|
|
Ostatnia aktualizacja: 31.08.2014
Ponadto dziś także w Martyrologium:
bł. Felicji Medy z Mediolanu, ksieni (+ 1444); św. Honoriusza z Canterbury, biskupa (+ 653); św. Leoparda, męczennika (+ IV w.); świętych męczenników Wiktora i Ursusa (+ III w.); św. Zofii, wdowy (+ II w.?) |
|